NHẬN BIỆT VÀ BIỆN PHÁP PHÒNG HỘI CHỨNG GIẢM ĐẺ (BYD) TRÊN VỊT
1. Đặc điểm và nguyên nhân gây bệnh
Bệnh do T embusu virus trên vịt gây h ội chứng giảm đẻ trên vịt (BYD) do một chủng flavirus mới, có tên là Tembusu virus gây ảnh hưởng đến cả đàn vịt giống và vịt đẻ trứng.Ổ dịch đầu tiên được phát hiện ở Trung Quốc vào 4/2010, đây là dịch bệnh nghiêm trọng trên vịt đầu tiên có nguyên nhân từ flavivirus. Bệnh nhanh chóng lan sang hầu hết các vùng chăn nuôi vịt ở Trung Quốc, bao gồm nhiều tỉnh ven biển và các vùng lân cận, tỉnh An Huy, thành phố tự trị Bắc Kinh, tỉnh Hà Bắc, tỉnh Phúc Kiến, tỉnh Quảng Đông, tỉnh Quảng Tây, Tỉnh Giang Tô, tỉnh Giang Tây, tỉnh Sơn Đông và tỉnh Chiết Giang. Bệnh do Tembusu virus gây ảnh hưởng to lớn tới nền công nghiệp chăn nuôi vịt, đặc biệt ở các nước nuôi vịt nhiều như Trung Quốc và các nước Đông Nam Á (Thái Lan, Malaysia, Việt Nam...) Tembusu Virus có thể được truyền qua chim và muỗi. Chúng cũng có thể lây truyền qua ô nhiễm phân, môi trường, thức ăn, nước uống, thiết bị và vận chuyển. Việc vận chuyển vịt bị nhiễm độc ở các khu vực khác nhau (hoặc phương tiện vận chuyển bị ô nhiễm) có thể dễ dàng trở thành một kênh truyền tải quy mô lớn và nhanh chóng của flavivirus.
2. Nhận biết qua triệu chứng và bệnh tích
a. Triệu chứng bệnh
Vịt đẻ được đặc trưng bởi giảm năng xuất trứng. Lượng thức ăn của vịt đẻ trứng đột nhiên giảm xuống, nhiệt độ cơ thể tăng lên và tinh thần bị suy nhược Sau 2-3 ngày, sản lượng trứng giảm mạnh. Trong vòng 1 - 2 tuần, tỷ lệ sản xuất trứng giảm từ 80% - 90% xuống dưới 10% và tốc độ sản xuất trứng dần hồi phục sau 30 ngày. Tiêu chảy phân xanh cũng thường xuyên xuất hiện trong đàn. Vịt con có biểu hiện đặc trưng là viêm não, Một số có biểu hiện đi lại bất thường, khó khăn hoặc bị liệt, biểu hiện thần kinh như quay, lắc đầu liên tục Tỷ lệ chết dao động từ 5 tới 15% tùy thuộc vào điều kiện chăm sóc. Nếu bội nhiễm có thể chết 30 – 50% đàn Vit bệnh dứng không vững vững, hai chân dạng ra khi đi, chân co giật, đầu cổ co giật; dễ lăn ngã khi đi, ngã ngửa bụng hướng lên, chân bơi như vật vã, cuối cùng chết do kiệt sức
b.Bệnh tích mổ khám
Vịt con, vịt thịt
Buồng trứng xuất huyết nghiêm trọng. Viêm buồng trứng và thoái hóa trứng non luôn xuất hiện kéo dài dai dẳng ở vịt mắc bệnh. Các nang trứng viêm, xuất huyết, hoại tử hoặc vỡ gây viêm phúc mạc. Ống dẫn trứng phù nề, xuất huyết. Lách sưng to và sung huyết Cơ tim thoái hoá, hoại tử vằn, trắng như luộc, tích dịch trong xoang ngực. Gan sưng to, nhạt màu hoặc có màu vàng, xoang bụng tích dịch màu vàng Bong tróc dạ dày cơ, xuất huyết ở dạ dày tuyến. Niêm mạc ruột có xuất huyết lan tràn Phù nề và xuất huyết or hoại tử tuyến tuỵ
3. Chẩn đoán bệnh
Dựa vào các triệu chứng, bệnh tích lâm sàng Chẩn đoán sinh học phân tử: PCR, rt – PCR
4. Biện pháp phòng bệnh
Bệnh do Tembusu virus (BYD) chưa có vắc xin phòng bệnh lưu hành hành chính thức ở Việt Nam), vì vậy người chăn nuôi cần chủ động thực hiện tốt các biện pháp ATSH như vệ sinh, định kỳ sát trùng chuồng trại và khu vực chăn nuôi, chăm sóc nuôi dưỡng tốt.
a. Vệ sinh phòng bệnh
Tuân thủ và thực hiện nghiêm ngặt chương trình vaccine phòng bệnh trên vịt đẻ Tăng cường trợ sức, trợ lực cho đàn vịt bằng các loại thuốc bổ trợ (Vitamin, khoáng chất…) và men tiêu hoá sống Khi thời tiết thay đổi cần chủ động điều trị dự phòng các bệnh nhiễm khuẩn bằng kháng sinh, Gluco KC thảo dược, Vitamin C 20% - giải độc. Kiểm soát và thực hiện tốt các biện pháp an toàn sinh học trong chăn nuôi Phun sát trùng chuồng trại định kỳ 1 – 2 lần/tuần Phát quang bụi dậm, cây cỏ và khơi thông công rãnh Diệt bọ gậy và định kỳ diệt ruồi muỗi trong và ngoài chuồng nuôi
b. Phòng bệnh bằng vaccine
Nếu có vaccine tiêm phòng:
Vịt con tiêm từ mũi 1 lúc 7 ngày tuổi, lặp lại mũi 2 lúc 21 ngày, ở vùng có dịch có thể tiêm sớm cho vịt từ 1 – 3 ngày tuổi Tiêm 01 mũi trước thời kỳ để bói 3 tuần và 6 tháng tiêm nhắc lại 1 lần
Lưu ý về vaccine Tembusu
Các VACCINE SỐNG à Cần cân nhắc thận trọng khi sử dụng. Hầu hết vaccine BYD sống cần điều kiện bảo quản tối ưu (-15 độ C), khi mua hàng trôi nổi sẽ không đảm bảo chất lượng tiêm phòng. Nếu bắt buộc phải sử dụng vaccine để phòng bệnh, nên lựa chọn vaccine BYD chết
MỘT SỐ HÌNH ẢNH MINH HOẠ
